Assisi, thành phố đẹp như tranh vẽ, nép mình giữa miền nông thôn xanh tươi nhấp nhô của Umbria. Không khí lãng mạn lan tỏa khắp đường phố quanh co thời trung cổ, nơi sinh sống và làm việc của Thánh Francis thành Assisi, vị thánh bảo trợ của nước Ý. Biết bao kỳ quan kiến trúc đã giúp thành phố được UNESCO trao tặng danh hiệu Di sản Thế giới vào năm 2000. Nơi đây, các nhà thờ hàng trăm năm tuổi, phòng triển lãm và bảo tàng nằm xen kẽ với những cửa hàng quần áo, quán cà phê ấm cúng và quán bar rượu vang.
Quảng trường Piazza del Comune tuyệt đẹp, nơi tọa lạc của cung điện Palazzo del Capitano từ thế kỷ 13, là điểm xuất phát không thể hoàn hảo hơn. Không chỉ ghi dấu ấn bởi mặt tiền được giữ gìn cẩn thận, Đền thờ La Mã Minerva từ thế kỷ 1 nay còn bao gồm nhà thờ Santa Maria Sopra Minverva mang phong cách Baroque lôi cuốn. Nằm trong đường hầm bên dưới quảng trường, bảo tàng Museo e Foro Romano dành trọn tâm huyết lưu giữ lư đựng tro tàn và bia mộ thời kỳ La Mã.
Xuất phát từ quảng trường Piazza del Comune, dạo bước về phía đông dọc theo phố Via S. Rufino tới quảng trường Piazza San Rufino , không khó tìm thấy các phòng triển lãm, tiệm trang sức và cửa hàng đồ da trên đường đi. Những bức bích họa, tranh vẽ kỳ cục và bình đựng nước rửa tội cho Thánh Francis ở Nhà thờ San Rufino mang sức hút khó cưỡng. Nhà thờ Santa Chiara ấn tượng chỉ cách đó một đoạn đường đi bộ ngắn.
Tiếp tục men theo những con phố cổ kính về phía tây bắc và chớ vội dừng bước khi chưa đến công trình tuyệt mỹ nhất của thành phố, Nhà thờ Thánh Francis thành Assisi. Chẳng ai có thể làm ngơ trước kiệt tác của các họa sĩ lừng danh như Cimabue, Giotto và Pietro Lorenzetti. Trên đường trở về trung tâm thành phố, du khách đừng quên ghé qua nhà nguyện Oratorio dei Pellegrini được trang hoàng tranh tường đẹp mắt. Từ trên pháo đài Rocco Maggiore thế kỷ 14, cảnh vật xanh tươi như trải dài vô tận.
Nằm trên sườn đồi ở rìa phía nam thành phố là vô vàn danh lam thắng cảnh khác, bao gồm Nhà thờ San Damiano và tu viện dành cho tu sĩ Ermeo delle Carceri trên sườn núi Monte Subasio.
Các nhà hàng ở Assisi phục vụ những món ăn chuẩn vị Umbria như thịt lợn đực, nấm cục đen và mì sợi cứng trộn dầu ô liu tuyệt hảo. Còn thú vui nào tuyệt bằng ngồi ở sân hiên ngoài trời, gọi một ly rượu vang địa phương và chiêm ngưỡng phong cảnh huyền ảo của thành phố.
Assisi cách Perugia khoảng 40 phút lái xe. Dù đi bộ tham quan thành phố hay thuê xe đạp khám phá các tuyến đường thấm đẫm vẻ đẹp tự nhiên nguyên sơ của Umbria, du khách đều sẽ có những trải nghiệm khó quên.